Weten. 11 januari 2013
Kan iemand iets weten zonder te weten wat hij weet? Die vraag stelt Socrates aan het begin van zijn dialoog met Theaitetos en diens leraar Theodorus. Aan het eind van de dialoog zijn ze een beetje van deze vraag afgedwaald als ze concluderen dat iemand kan menen te weten wat hij niet weet. Maar dat is natuurlijk geen antwoord op de vraag of je iets kunt weten zonder te weten dat je het weet. Neem de wetgeving in Nederland. Iedere burger wordt geacht de wet te kennen, althans te weten wat in de wet staat. In de praktijk van het leven verdiept vrijwel niemand zich daarin. Dat doen alleen de professionals: rechters, advocaten en andere juristen. Toch geldt die regel dat ieder wordt geacht de wet te kennen. En dat blijkt nog te werken ook. Anders gezegd, we liggen er niet van wakker dat de wetgever in Nederland van ons verwacht dat we weten wat er in de wet staat. Zou je dan kunnen zeggen dat we weten wat er in de wet staat zonder te weten dat we het weten? Is dat weten? Als ik overhoord zou worden over wat er in de wet staat zou ik waarschijnlijk een dikke onvoldoende halen. Of wordt dan mijn kennis overhoord en niet mijn weten? Wat is dat weten?
Kan iemand iets weten zonder te weten wat hij weet? Die vraag stelt Socrates aan het begin van zijn dialoog met Theaitetos en diens leraar Theodorus. Aan het eind van de dialoog zijn ze een beetje van deze vraag afgedwaald als ze concluderen dat iemand kan menen te weten wat hij niet weet. Maar dat is natuurlijk geen antwoord op de vraag of je iets kunt weten zonder te weten dat je het weet. Neem de wetgeving in Nederland. Iedere burger wordt geacht de wet te kennen, althans te weten wat in de wet staat. In de praktijk van het leven verdiept vrijwel niemand zich daarin. Dat doen alleen de professionals: rechters, advocaten en andere juristen. Toch geldt die regel dat ieder wordt geacht de wet te kennen. En dat blijkt nog te werken ook. Anders gezegd, we liggen er niet van wakker dat de wetgever in Nederland van ons verwacht dat we weten wat er in de wet staat. Zou je dan kunnen zeggen dat we weten wat er in de wet staat zonder te weten dat we het weten? Is dat weten? Als ik overhoord zou worden over wat er in de wet staat zou ik waarschijnlijk een dikke onvoldoende halen. Of wordt dan mijn kennis overhoord en niet mijn weten? Wat is dat weten?